Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

De nota ‘Kracht voor cultuur’ legt de stip op de horizon in 2040. In 2040 willen we dat:

• Iedereen begrijpt dat cultuur belangrijk is.
• De gemeente nog steeds kunst- en cultuurbeleving ondersteunt en beter maakt.
• Alle inwoners in Heusden vanaf jonge leeftijd meerdere keren per jaar te maken hebben met kunst en cultuur. Dit kan zijn als maker, maar het kan ook het ervaren van cultuur zijn. Er is een levendig cultureel (verenigings)leven voor alle leeftijdsgroepen.
• Er in elk dorp en voor elke inwoner cultureel aanbod beschikbaar is en dat dit bereikbaar en betaalbaar is. Dit aanbod vormt een inspirerend netwerk waarbij cultuur verbonden wordt aan andere netwerken zoals onderwijs, sociaal domein e.d. De partners in dit netwerk zorgen met elkaar voor een verschillend en afwisselend aanbod in heel Heusden.
• Culturele organisaties een plek hebben om te oefenen en hun aanbod op een podium te zetten. Hun huisvesting is geregeld en dit is duurzaam en (fysiek) bereikbaar.
• Er overleg is tussen de vele culturele evenementen.
• Er ondersteuning is bij het vinden, opleiden en behouden van vrijwilligers.

Wat gaan we daarvoor doen?

In 2024 heeft er een uitgebreide inventarisatie plaatsgevonden naar aanleiding van de 6 pijlers van de Nota Kracht voor Cultuur. De 6 pijlers zijn verder uitgewerkt in het Uitvoeringsplan Kracht voor Cultuur 2025-2027 . Het in 2025 vastgestelde uitvoeringsplan bevat concrete acties met daarbij het tijdspad waarbinnen deze worden uitgevoerd, mits de beperkte ambtelijke capaciteit toereikend is.

• Huisvesting: We blijven in dialoog met culturele verenigingen en maatschappelijke organisaties zoeken naar oplossingen voor huisvestingsvraagstukken in verschillende kernen. Hierbij houden we rekening met individuele wensen en maken we ook zeker keuzes. De behoeften stemmen we qua aanbod af. Hierbij houden we rekening met het nieuwe huisvestingsbeleid van de gemeente en onderzoeken we wat de financiële gevolgen zijn van de landelijke Wet Markt en Overheid voor het lokale culturele verenigingsleven. Bovendien werken we aan een meer efficiënte bezettingsgraad van de huidige locaties.
• Samenwerking tussen culturele partijen en daarbuiten: Als gemeente nemen we een actievere rol aan in het stimuleren van samenwerking op gemeentelijk (verenigingen onderling), regionaal niveau en tussen cultuur en andere domeinen.
• Spreiding en diversiteit van het aanbod: Om te zorgen dat alle inwoners binnen onze gemeente de mogelijkheid hebben voor kunst- en cultuurbeleving moet er een levendig cultureel (verenigings)leven zijn voor alle leeftijdsgroepen. Bij voorkeur is er in elke kern cultureel aanbod beschikbaar en is er op gemeentelijk niveau voldoende variatie. Hierbij zijn we realistisch om te beseffen dat het niet haalbaar is om in elke dorpskern hetzelfde niveau aan voorzieningen te kunnen bieden.
• Inzetten op borging en behoud van de overige elementen van kunst en cultuur: De gemeente Heusden zet in op borging en behoud van de overige elementen van cultuur, zoals kunst in de openbare ruimte, onze overige kunstcollectie, het sokkelproject in Heusden, de Henk Willems Cultuurprijs, Het Gouverneurshuis en het stimuleren van evenementen rondom het Jaarthema. We doen dit om cultuur binnen onze gemeente op de kaart te houden en te waarderen, om kunstenaars een podium te bieden en het culturele veld en hun aanbod te versterken. Dat vinden we belangrijk, omdat cultuur het wederzijds begrip en saamhorigheid onder onze inwoners vergroot en bijdraagt aan de identiteit van onze gemeente. Cultuur en cultuuruitingen zijn aan verandering onderhevig. Dit gebeurt door een verandering van inwoners, maatschappelijke, technische en economische ontwikkelingen. Om zeker te zijn dat de werkwijze van deze cultuurervaringen nog passend is, blijven we in contact met het culturele veld.
• Stimuleren van Cultuureducatie: Cultuureducatie levert een belangrijke bijdrage in de brede ontwikkeling van kinderen en jongeren tot 18 jaar. Daarom stimuleren we cultuureducatie, zowel op school als na school, door als gemeente deel te nemen aan het landelijke programma Cultuureducatie met Kwaliteit (2025-2028) dat wordt uitgevoerd door Trefpunt Heusden cultuureducatie. Hierbij ligt in de huidige periode de nadruk op het voor de langere termijn borgen van cultuureducatie in het curriculum van het onderwijs.
• Financiële ondersteuning van culturele partijen/ betaalbaarheid van cultuur(deelname): Zoals in het uitvoeringsprogramma Kracht voor Cultuur 2025-2027 is vermeld, werken we de financiële ondersteuning en betaalbaarheid verder uit in concrete doelen waarbij de missie voor cultuur richting geeft. Hierbij fungeren een nieuw te vormen subsidiebeleid en –verordening als basis. Hierbij zullen ook de financiële gevolgen van het nieuwe huisvestingsbeleid van de gemeente op termijn moeten worden verwerkt.

Wat willen we bereiken?

• De bibliotheek heeft een breed netwerk van verschillende partners in de gemeente, waaronder de gemeente. Het blijft nodig om energie te stoppen in de samenwerking met bestaande partners en nieuwe samenwerkingen aan te gaan.
• De bibliotheek zorgt ervoor dat zij zichtbaar is in de gemeente. Hiervoor moet de bibliotheek zichzelf laten zien en inzetten op het bereik van zoveel mogelijk inwoners.
• De bibliotheek biedt de dienstverlening in het IDO (Informatiepunt Digitale Overheid). Een IDO is een makkelijk bereikbaar, fysiek eerstelijnshulploket in plaatselijke bibliotheken of op andere plaatsen, waar inwoners terecht kunnen met vragen over online (overheids) dienstverlening.
• De bibliotheek Heusden is een toekomstbestendige organisatie, waarmee de gemeente Heusden een goede samenwerking heeft.

Wat gaan we daarvoor doen?  

• Op basis van het Meerjarenbeleidsplan 2025-2028 van de bibliotheek is er regelmatig overleg over de prestaties die op basis van het plan worden bereikt. In 2026 zullen we met een aangepaste prestatieovereenkomst met de bibliotheek werken.
• De bibliotheek is een belangrijke partner bij het uitwerken van het cultuurbeleid ‘Kracht voor cultuur’. De gemeente betrekt de bibliotheek hier actief bij.
• Door het inzetten van de zorgplichtgelden naast de reguliere subsidie kan de bibliotheek stappen maken in het verder uitwerken van de plannen in het Meerjarenbeleidsplan.

Wat willen we bereiken?

• Behoud, beheer en ontsluiten van het cultureel erfgoed van de gemeente Heusden, afzonderlijk of als onderdeel van projecten (bijvoorbeeld de Baardwijkse Overlaat, en Boerenschans in de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat).
• Samen met omliggende gemeenten de kansen aangrijpen om, in het kader van de Zuiderwaterlinie, de Linie 1629 de komende jaren te ontwikkelen tot een belangrijke structuur- en identiteitsdrager in het landschap en deze herkenbaar te maken als verdedigingslinie van en aanvalslinie rond 's-Hertogenbosch. Voor de herdenking in 2029 van 400 jaar Linie 1629 heeft de gemeente 's-Hertogenbosch het voortouw genomen om een programma op te stellen waarbij naast het cultuurhistorische verhaal ook de actueel maatschappelijke relevantie wordt geduid. Als buurgemeente zullen wij onze inzet op dit programma bepalen.
• Het doelmatig beheren en ontsluiten van het oud archief van de gemeente Heusden (wettelijke taak) en het oud archief openstellen voor belangstellenden.
• De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit blijft adviseren over monumenten en overig erfgoed.
• Museum Het Gouverneurshuis in de vesting Heusden vervult een belangrijke rol als beheerder en exposant van de cultuur en geschiedenis van de gemeente Heusden. Dit willen we graag zo houden.

Wat gaan we daarvoor doen?

• Een financiële bijdrage verlenen aan het Streekarchief Langstraat Heusden Altena. Het streekarchief organiseert onder andere met deze bijdrage activiteiten die gericht zijn op het ontsluiten van belangrijke historische gebeurtenissen. Deelnemers leren bijvoorbeeld verschillende bronnen te raadplegen om zelf ook erfgoed te ontdekken. Actueel is de ingebruikname van een nieuw archiefdepot in Heesbeen en daaropvolgende aanpassing van de werkzone en publiekszone in het voormalige stadhuis in Heusden.
• We hebben in 2025 gesprekken gevoerd met het bestuur van stichting Het Gouverneurshuis over de toekomstige museale functie van Het Gouverneurshuis. Met de eerder genoemde evaluatie van het subsidiebeleid en –verordening in het achterhoofd zal ook bekeken worden of de huidige waarderingssubsidie passend is bij de museale functie. In 2026 starten we met het vormgeven van de inhoud van de museale functie.
• De Commissie Ruimtelijke Kwaliteit (CRK) adviseert over restauraties of andere wijzigingsvoorstellen aan monumenten en overig erfgoed. De CRK gebruikt daarbij de gemeentelijke verordening op de adviescommissie.
• Aandacht geven aan het historisch erfgoed van Heusden door samenwerking binnen de Zuiderwaterlinie, Linie 1629 en de vereniging van Vestingsteden. Waar mogelijk worden verbindingen gemaakt tussen toerisme, openbare ruimte, kunst en cultuur e.d. Verschillende maatschappelijke en cultuurhistorische organisaties starten met activiteiten met het oog op het herdenkingsjaar 2029. Voor de grotere initiatieven zal 's-Hertogenbosch als kerngemeente hierop inspelen. Voor de initiatieven in de ommelanden zal Heusden in het overleg met de 3 andere betrokken gemeenten de inzet op een programma bepalen.
• Eén van de onderdelen in deze samenwerking is de organisatie van de Open Monumentendagen; de gemeente Heusden pakt hierin sinds 2024 een actieve rol. Met de gemeenten ’s-Hertogenbosch, Sint-Michielsgestel en Vught wordt de organisatie voortgezet.

Wat willen we bereiken?

• Meer mensen een leven lang met plezier laten sporten en bewegen.
• Sport en bewegen als middel om gezondheid, sociale samenhang en integratie van kwetsbare doelgroepen te verbeteren.
• Samenwerking tussen sport- en beweegaanbieders, onderwijs, kinderopvang, zorg- en maatschappelijke organisaties en gemeente.
• Sporten is voor iedereen betaalbaar en toegankelijk.
• Doelen en ideeën ondersteunen die kinderen aanmoedigen om nu én later actief en gezond te leven.  

• Verbeteren sport- en beweegparticipatie en zwemvaardigheid van onze inwoners.
• De inrichting van de openbare ruimte moet inwoners uitnodigen om te bewegen, bijvoorbeeld wandelen, hardlopen en fietsen.
• Inwoners meer de mogelijkheid geven om te bewegen op gecentreerde locaties in de gemeente.

Wat gaan we daarvoor doen?

• Verlenen jeugdsportsubsidies aan verenigingen.
• Inzetten van buurtsportcoaches en jongerenwerkers om verbindingen te leggen tussen sport- en beweegaanbieders en personen op het gebied van zorg, welzijn, jeugd, ouderen, cultuur etc. om gezamenlijk te werken aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. Met meer inzet op inwoners die niet of te weinig bewegen en verenigingsondersteuning waarmee we gezonde verenigingen nastreven.
• Verzorgen van zwemlessen en zwemactiviteiten voor diverse doelgroepen.
• Blijven inzetten op het gesprek met en tussen sport- en beweegaanbieders. Door de verbinding van sport met onderwijs, welzijn, cultuur, (jeugd)zorg, kinderopvang en bedrijfsleven te faciliteren, ontstaat een netwerk dat sporten en bewegen voor iedereen toegankelijker maakt.
• Stimuleren van sport- en beweegdeelname voor iedereen en in het bijzonder kwetsbare groepen.
• Sport inzetten als (preventief) middel om bij te dragen aan het welzijn (positieve gezondheid) van onze inwoners.
• Actief participeren in het lokaal beweeg- en sportakkoord.
• De mascotte Jimmy van zwembad Die Heygrave in blijven zetten om de activiteiten van het zwembad te promoten en deelname te stimuleren aan het zwem-ABC en de lessen voor baby’s en peuters.
• In 2026 bestaat zwembad Die Heygrave 50 jaar. Dat vieren we met enkele activiteiten.
• Intensieve samenwerking tussen sport, bewegen, ontmoeten en groen, water en openbare ruimte. Op deze manier maken we samen de openbare ruimte aantrekkelijk en geschikt om te bewegen.
• In 2026 gaan we verder met het omvormen van fysieke speelplekken tot locaties om te bewegen en ontmoeten. Hierbij worden kleine en weinig gebruikte speelplekken opgeheven en gaat kwaliteit boven kwantiteit.
• De verschillende toekomstscenario's van openluchtzwembad Het Run worden verder onderzocht.

Wat willen we bereiken?  

• In stand houden van voldoende sportvoorzieningen op het gewenste kwaliteitsniveau (zorgen voor een duurzame sportinfrastructuur).
• Balans tussen vraag naar en aanbod van sportfaciliteiten.
• Bij nieuwe ontwikkelingen richten we ons op duurzame multifunctionele accommodaties die voor meerdere doelen zijn te gebruiken.

Wat gaan we daarvoor doen?   

• We onderhouden de gemeentelijke sportvoorzieningen, op basis van o.a. het meerjaren onderhoudsprogramma (MJOP).
• Verlenen van subsidie aan sportverenigingen met geprivatiseerde accommodatie onderdelen zoals een kleedaccommodatie.
• Bij Sportpark De Hoge Heide is samen met de sportaanbieders gewerkt aan een concreet plan voor de herinrichting van het sportpark. Er wordt gestart met fase 1 van Sportpark De Hoge Heide. Dit houdt in dat er twee nieuwe speelvelden worden gerealiseerd op het huidige trainingsveld bij Vlijmense Boys. Eén van deze twee velden wordt een wedstrijd/trainingsveld.
• Voor Sportpark de Schroef is een burgerinitiatief actief. In 2026 starten we met de uitvoering voor een nieuwe inrichting van het basispark bestaande uit infrastructuur, waterberging en groen.
• Start nieuwe huur- en exploitatieperiode (met mogelijk nieuwe exploitant) openluchtzwembad Het Run.