Financiële begroting

Structureel begrotingssaldo
Om vast te kunnen stellen dat sprake is van een structureel evenwicht is belangrijk dat inzicht bestaat in welk deel van de baten en lasten incidenteel zijn en welke structureel. In de begroting moet een limitatief overzicht van de incidentele baten en lasten worden gegeven. Hiertoe dient onderstaande tabel.

Overzicht incidentele baten en lasten

Toelichting op het overzicht éénmalige baten en lasten

In de notitie ‘overzicht structurele en incidentele baten en lasten’ van de commissie BBV van 30 augustus 2018 is, vanwege het belang om te kunnen beoordelen of een begroting structureel in evenwicht is, een nadere duiding gegeven aan de begrippen structureel en incidenteel. Doel van de notitie is om het onderscheid tussen incidentele en structurele baten en lasten te verduidelijken, zodat de begrippen ‘incidenteel’ en ‘structureel’ meer eenduidig toegepast worden. Met structureel evenwicht wordt bedoeld dat structurele lasten worden gedekt door structurele baten. Voor het inzicht in de financiële positie op korte en langere termijn is het voor de raad van belang om een goed beeld te hebben van het structureel begrotingssaldo.

Structurele baten en lasten zijn baten en lasten die in beginsel jaarlijks in de begroting, meerjarenraming en jaarrekening zijn opgenomen. Voor structurele baten en lasten geldt in het algemeen, dat zij tot nadere besluitvorming voor onbepaalde tijd opgenomen zijn. Met andere woorden, er is (nog) geen einddatum bekend. Incidentele baten en lasten betreffen die posten die het begrotingssaldo incidenteel beïnvloeden. Het gaat om eenmalige zaken en om (meerjarige) projecten of subsidies als deze eveneens het karakter van tijdelijkheid c.q. eindig doel hebben. Het BBV geeft geen scherpe definitie wat incidenteel of structureel is. Dit wordt mede ingegeven door het ‘principle based’ zijn van het BBV. Gemeenten verschillen in aard, takenpakket, (politieke) keuzes en omvang van elkaar. Er zijn echter wel een aantal voorbeelden die in vrijwel alle gemeenten toepasbaar zijn. In de toelichting op de wijziging van het BBV in 2013 staat dat in principe alle toevoegingen en onttrekkingen aan reserves incidenteel van aard zijn. De bestemmingsreserve dekking kapitaallasten is hierop een uitzondering (hier staan immers voor langere tijd structurele kapitaallasten tegenover). Alle overige dotaties en onttrekkingen aan reserves worden allemaal beschouwd als een incidentele last/baat. De toelichting op de betreffende reserve kunt u onder de uiteenzetting van de financiële positie vinden, bij het Eigen vermogen.

Specifiek kijkend naar de tabel voor 2026-2029 kunnen de belangrijkste posten, naast de reserve mutaties, als volgt worden toegelicht:

Winstnemingen bouwgrondexploitaties bedrijven/wonen:

Winstnemingen uit grondexploitaties zijn altijd incidenteel. De komende jaren zijn in beide categorieën winstnemingen voorzien vanuit diverse complexen.

Wegwerken achterstanden beheer bomen

Voor het wegwerken van achterstanden in de bomensnoei wordt vanaf 2025 tot en met 2027 jaarlijks een bedrag van € 150.000 beschikbaar gesteld. Dit wordt gedekt uit de Algemene reserve.

Uitbreiding jongerenwerk

Het aantal jongerenwerkers is in 2025 tijdelijk uitgebreid. Deze uitbreiding wordt nu nogmaals één jaar verlengd. Dit is voor 2026 incidenteel verwerkt in de begroting. Hiervoor wordt de subsidie voor jongerenwerkers verhoogd met € 212.000. Er wordt nog bekeken of het beoogde effect bereikt wordt en of de uitbreiding verder moet worden doorgezet.

Inburgering

Voor de kosten voor inburgering is voor 2026 een bedrag van € 200.000 opgenomen. Momenteel loopt een evaluatieonderzoek naar het inburgeringsprogramma en op basis daarvan wordt het huidige uitvoeringsbeleid herijkt. Daarom worden deze middelen nu incidenteel opgenomen.
Sloopkosten bibliotheek MFA Kasteellaan

In de raming van het realiseren van de MFA Kasteellaan dient de bibliotheek op die locatie gesloopt te worden. Naar verwachting zijn dit incidentele kosten in 2026 € 225.000.

Doorschuiven kosten invoering abonnementstarief

Het Rijk heeft bij de meicirculaire aangegeven dat het wetsvoorstel Vervanging abonnementstarief doorschuift naar 1 januari 2027. Dit gaat om de afschaffing van het abonnementstarief voor WMO en het invoeren van een inkomensafhankelijke bijdrage. De besparing op het gemeentefonds die daarop geraamd stond, schuift ook een jaar door. Dit is verwerkt in de algemene uitkering. De algemene uitkering wordt als structureel beschouwd. Daar tegenover hebben we voorzichtigheidshalve echter een stelpost opgenomen omdat het abonnementstarief dus een jaar langer in stand blijft. Dit markeren we als incidenteel.

Projectleiding I&A

Als gevolg van diverse ontwikkelingen zoals de groei van de organisatie, uitval van medewerkers, het meer proactief willen acteren, steeds complexere applicaties en meer projecten waarbij de inzet van I&A noodzakelijk is de huidige formatie de dienstverlening richting het bestuur, de inwoners en de organisatie niet te waarborgen. De omvang van de groei en de complexiteit van de applicaties, de projecten en de contracten is echter nog niet exact in te schatten voor de toekomst en het ICT beleid moet nog vastgesteld worden. Daarom is de formatie tijdelijk uitgebreid voor 3 jaar (vanaf 2024) voor € 170.000. De tijdelijke formatie komt in 2026 ten laste van de Algemene reserve.

Vennootschapsbelasting

Voor 2026 wordt een teruggave van de vennootschapsbelasting in verband met verliescompensatie verwacht. Voor een bedrag van € 100.000 was hier al rekening mee gehouden, het bedrag voor 2026 wordt echter nu op € 400.000 geschat en is direct te relateren aan de grondexploitaties. Aangezien de opbrengsten daarvan incidenteel van aard zijn, is de vennootschapsbelasting ook als incidenteel aangemerkt.